Od tysięcy lat stosowana dla zwiększenia wydajności i w bezsenności – Królowa Ashwagandha!

admin on 2025-03-03

Jest to znany dobrze adaptogen, który wspiera układ sercowo-naczyniowy, a także układ nerwowy – pomaga w stanach napięcia i w sytuacji stresowej.

Ekstrakt z witanii ospałej (Withania somnifera), to substancja zawarta w korzeniach witanii obfitująca w glikozydy witanolidowe – znana w starożytnej medycynie ajurwedyjskiej ze swoich prozdrowotnych właściwości (stosowana od conajmniej 3000 lat). Jest to znany dobrze adaptogen, który wspiera układ sercowo-naczyniowy, a także układ nerwowy – pomaga w stanach napięcia i sytuacji stresowej.

Ashwagandha w Indiach nazywana jest „Królową Ajurwedy” od tysięcy lat, w Polsce stosowana dopiero od kilkunastu lat, budząc coraz większe zainteresowanie nie tylko wśród dietetyków, ale również lekarzy. Stanowi wyraźne wsparcie dla osób, które cierpią z powodu lęków, depresji, bezsenności, obniżonego nastroju, sytuacji stresowych typu choroba w rodzinie, rozwód, zmiana miejsca pracy, zła sytuacja finansowa. Stanowi ona wsparcie również dla pracoholików, którzy już wiedzą, że nimi są, ale nie tak szybko potrafią przestawić się na nieco bardziej przyjazne podejście do stawiania przed sobą obowiązków. Szukają więc wsparcia dla zwiększenia wydajności, ale i regeneracji (w przypadku przemęczenia) – sięgają więc po adaptogen, jakim jest Ashwagandha.

Ashwagandha to mała drzewiasta roślina mająca żółte kwiaty, pochodząca ze strefy subtropikalnej, głównie z Indii i z Afryki Północnej. Jest klasyfikowany jako adaptogen, ponieważ pomaga organizmowi lepiej radzić sobie ze stresem. Współczesna nauka wiąże tę roślinę również z takimi korzyściami zdrowotnymi, jak redukcja lęku oraz poprawa poziomu cukru we krwi, nastroju i pamięci.

Wykazano, że dzienne dawki 225–400 mg przez miesiąc znacznie obniżają poziom kortyzolu. Badania z 2021 roku wykazały, że przyjmowanie co najmniej 600 mg ashwagandhy dziennie przez osiem tygodni może zmniejszyć lęk i poprawić jakość snu u osób cierpiących na stres lub bezsenność.

Badania z 2018 wykazały, że ashwagandha może poprawić płodność u mężczyzn poprzez zwiększenie ruchliwości i liczby plemników. Z kolei w niewielkim badaniu przeprowadzonym w 2022 r. wśród dorosłych mężczyzn o niskim popędzie seksualnym, podawano 300 mg ekstraktu z korzenia ashwagandhy dwa razy dziennie przez okres ośmiu tygodni.

Wyniki wykazały, że doprowadziło to do znacznego wzrostu poziomu testosteronu w surowicy i dobrego samopoczucia seksualnego. Suplementacja tym adaptogenem może również zwiększyć masę i siłę mięśni. W jednym badaniu przyjmowanie 500 mg ekstraktu z ashwagandhy doprowadziło do znacznego wzrostu górnej i dolnej części ciała i ich siły wraz z treningiem oporowym stosowanym przez okres 12 tygodni.

Korzenie ashwagandhy zaliczane są do grupy związków Rasayana, czyli substancji odmładzających, dodających witalności i wigoru. Witania obfituje w alkaloidy, laktony steroidowe, oligosacharydy, witanolidy oraz saponiny. Oprócz tego roślina ta jest źródłem witaferyny A, witanolidu D oraz żelaza.

Wykazuje ona działanie przeciwzapalne, przeciwgrzybicze, przeciwbakteryjne (np. wobec Candida albicans), a także przeciwnowotworowe (badania dotyczyły raka skóry, piersi i okrężnicy). Wspiera odnowę pamięci, koncentracji, odmładza komórki (sprzyja wzrostowi struktur komórek nerwowych zwanych dendrytami), poprawia nastrój, a więc pomaga pacjentom w przebiegu leczenia depresji i stanów lękowych. Ekstrakt ma pozytywny wpływ na redukcję wrzodów żołądka spowodowanych silnym oddziaływaniem stresu w ciele.

Publikacja przedstawiająca wyniki badań z 2021 roku pokazuje, iż doza 60 mg ashwagandhy dziennie przez okres 30 dni podnosi funkcje odpornościowe organizmu, co stanowi niezbędną ochronę przed patogenami, infekcjami. W innych badaniach z tego samego roku, u osób, którym podawano 300 mg ekstraktu z korzenia ashwagandhy dziennie, odnotowano po 90 dniach znaczną poprawę pamięci i koncentracji – podczas, gdy wcześniej funkcjonowały one na wysokim poziomie czynników stresu. Naukowcy prowadzą kolejne badania, aby wyciągnąć jeszcze dokładniejsze wnioski.

Naukowcy przyglądają się roślinie również w kontekście regeneracji wątroby, głównie pod kątem oczyszczania narządu z metali ciężkich, wobec których ekstrakt z ashwagandhy działa tak, jak sylimaryna. Ashwagandha, z uwagi na wspomnianą wyżej dużą zawartość żelaza, może być stosowana przez osoby z niedokrwistością.

Ashwagandhę najlepiej spożywać w postaci kapsułek, jedną rano i drugą wieczorem, najlepiej przed posiłkiem, popijając szklanką wody.

Według serwisu „Health Line” zalecana dawka ashwagandhy może się różnić w zależności od potrzeb, ale większość badań sugeruje, że korzystne może być przyjmowanie 250–500 miligramów (mg) dziennie przez co najmniej jeden miesiąc. Przy zażywaniu jej przez okres 6 miesięcy, warto zastosować jeden miesiąc przerwy od suplementacji i potem znów wznowić podaż.

Jeśli stosujemy leki, albo mamy zdiagnozowane problemy zdrowotne, warto zasięgnąć rady lekarza, szczególnie w przypadku kobiet w ciąży, młodzieży poniżej 14 roku życia, czy matek karmiących lub osób przyjmujących leki. Choć nie stwierdzono podczas badań żadnych niekorzystnych skutków ubocznych (u osób zdrowych), to warto pamiętać, by nie przekraczać zalecanych dawek.

Adaptogeny:

zwiększają odporność organizmu – działając odtruwająco;
działają uspokajająco – wyciszając ośrodkowy układ nerwowy i chroniąc wątrobę;
poprawiają zdolność kojarzenia i zapamiętywania;
poprawiają kondycję fizyczną – ważne w sytuacji zwiększonego wysiłku fizycznego;
działają antyoksydacyjnie – chroniąc nas przed wolnymi rodnikami